جای خالی اسباب بازی در نظام آموزشی ایران
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۲۰۴۴۴
توصیف اوضاع اسباب بازی در ایران از چند منظر می‌تواند انجام شود؛ از منظر طراحی، تولید، فروش، خرید و مخاطب (در اسباب بازی چون خریدار معمولاً خود کودک نیست این دو مقوله از هم جدا می‌شوند). طراحی اسباب بازی یکی از شاخه‌های طراحی است که اهمیت بسیاری دارد و نقش بسیار مهمی در کمپانی‌های بزرگ دنیا دارند و حساسیت بسیاری نیز دارد که چند حوزه روانشناسی، جامعه شناسی، فرهنگ و زیبایی شناسی را به‌دنیای صنعت و مواد با توجه به استانداردها و ایمنی‌های لازم پیوند می‌دهد و یک طراح اسباب‌بازی، یک اندیشمند است نه صرفاً طراح پوسته و مسائل بصری.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
روزنامه ایران: در کشورهای پیشرفته تمام تولیدکنندگان بزرگ بخش طراحی و طراحان اسباب بازی خط‌مشی و ایده‌های نو را مطرح می‌کنند و همچنین آزمایش‌های لازم را برای گرفتن بازخوردهای مخاطب و اصلاح نمونه انجام می‌دهند. در ایران متأسفانه طراحی اسباب بازی انجام نمی‌شود و تولیدکنندگان کمتر به این حوزه توجه می‌کنند و بیشتر تمایل به تولید آثار و نمونه‌های خارجی دارند تا ورود یک طرح جدید به بازار، دانش طراحی اسباب‌بازی هم هنوز در ایران مکتوب نشده است و دانشگاه‌ها کمتر به این مقوله پرداخته‌اند به جز چند اتقاق انگشت شمار نمی‌توان گفت چیزی تحت عنوان آموزش طراحی اسباب بازی شکل گرفته است. این مسأله بسیار مهم و جدی است و با حمایت وزارت علوم و سایر نهادهای مرتبط باید به مسأله آموزش طراحی اسباب بازی و برنامه درسی آن و تولید دانش و محتوای بومی توجه شود تا بتوان به طراحی ایرانی و تولید ملی رسید، بدون محتوا هرگز نمی‌توان ادعای تولید ملی داشت هر تولیدی باید بر بستر دانش و نیازهای مرز و بوم شکل گیرد و با چنین وضعیتی انجام هر کاری فقط به شعار بسنده خواهد کرد.
در ایران تولیدکنندگان توانمندی وجود دارند که تولیدات با کیفیتی داشته و دارند اما در فشار مسائل اقتصادی گاه مجبور به پایین آوردن کیفیت تولیدات می‌شوند، دست و پنجه نرم کردن با غول واردات اسباب بازی بویژه قاچاق اسباب بازی فرصتی برای تفکر و توجه به ایده‌های نو و مخاطب ایرانی باقی نمی‌گذارد و به همین دلیل هرکجا انتقادی می‌شود از گروه تولیدکنندگان است که چرا آثارشان بیشتر کپی هستند و با کیفیت نمونه‌های خارجی تولید می‌شوند دریغ از آشکار کردن مسائل پشت پرده که نفسی برای تولیدکننده ایرانی باقی نمی‌گذارد که بخواهد به طراحی و استخدام طراح اسباب بازی و اعتماد به ایده‌های نو فکر کند. در بین تولیدکنندگان اسباب بازی، دانش و توان به کارگیری دانش طراحی اندک است ولی قابل انتقاد نیست چراکه فعالیتی جهت تولید و انتقال دانش صورت نگرفته است و همچنین هیچ حمایتی نه در زمینه تأمین مواد و دستگاه‌های لازم، شاخص‌های استاندارد و ایمنی از طرف نهادهای دولتی انجام نشده است پس انتظاری هم نمی‌توان داشت.
فرآیند پخش و فروش اسباب بازی هم بشدت دارای مشکل است و کالای ایرانی بخوبی کالاهای خارجی (به‌دلیل سود کلان واسطه‌های فروش) معرفی نمی‌شود، فروشگاه‌ها ترجیح می‌دهند اسباب بازی‌های خارجی را معرفی کنند سیستم پخشی در بخش دولتی وجود ندارد که حمایت‌هایی در جهت پخش و یارانه‌های لازم انجام شود و سیستم پخش خصوصی باز هم به‌دلایل اقتصادی فشار روی تولیدکننده در جهت پایین آوردن قیمت دارد و پخش گسترده‌ای هم نمی‌تواند انجام دهد.
خریداران اسباب بازی که بیشتر خانواده‌ها هستند و در گروه‌های سنی بالاتر خود کودکان، با ورود به بازار و فروشگاه‌ها جز سردرگمی حاصل دیگری ندارند با نمونه‌های بی‌شماری مواجه می‌شوند که بسته‌بندی شده در قفسه‌ها چیده شده شاید انتخاب صرفاً از روی بسته بندی‌ها باشد و دانش و اطلاعاتی از سوی فروشنده و فروشگاه‌ها به خریدار داده نمی‌شود و اسباب بازی‌ها به پیشنهاد دوستان و آشنایان یا تبلیغات در رسانه‌ها انتخاب می‌شوند و تجربه‌ای برای بازی و اعتماد به خرید وجود ندارد. بتازگی برخی فروشگاه‌ها میزهای بازی در فروشگاه گذاشته‌اند که امکان بازی با برخی محصولات وجود دارد. مخاطب و خریدار اسباب بازی نیاز به دانش و آگاهی دارد خانواده باید با اعتماد و احساس امنیت اسباب بازی انتخاب و خریداری کند چرا که با مفاهیم رشدی و شخصیتی کودک همراه است. رسانه‌ها کمترین اطلاعات ممکن را در مورد اسباب بازی‌ها ارائه می‌کنند، تدوین برنامه‌های تحلیلی و معرفی توسط کارشناسان می‌تواند راهکاری برای خانواده‌ها باشد که در هنگام خرید احساس امنیت و اعتماد داشته باشد، وجود فروشنده و کارشناسان در معرفی نمونه‌ها بسیار مؤثر است.
نمونه‌های تولید شده در ایران توسط تولیدکنندگان بیشتر برای گروه پیش از دبستان است که باز هم دلایل ویژه خودش را دارد و گروه مخاطب نوجوان کمتر مورد توجه هستند و اگر هم هست بیشتر در بازی‌های ویدئویی و بازی‌های صفحه‌ای است. در صورتی که نیازهای این گروه سنی بسیار ویژه است و اسباب‌بازی می‌تواند در بسیاری مسائل روانشناختی، آموزشی و حتی جسمی-حرکتی به این گروه کمک کند. اسباب‌بازی در مدارس و آموزشگاه‌های ما وجود ندارد در صورتی که امروزه در دنیا به اسباب بازی به‌عنوان ابزار آموزشی و حتی خود آموزش نگاه می‌شود چرا که خیلی از مسائل آموزشی همراه بازی بسیار شیرین‌تر یادگرفته می‌شوند و پایدارتر هم هستند. اسباب بازی فقط یک کالا نیست، یک مقوله آموزشی، فرهنگی و حتی سیاسی است که نمی‌توان بسادگی از کنار آن گذشت و باید با دانش و نگاه علمی آن را تحلیل و بررسی کرد تا بتوان به راه حل‌های مناسب ملی و بومی رسید.
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۲۰۴۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جایگاه معلم در سند تحول بنیادین کجاست؟
به گزارش گروه اجتماعی ایسکانیوز، علم، نقطه آغاز تحول فرهنگی، اجتماعی و آموزشی نظام آموزشی هر کشوری و از مولفه های اساسی در جهت حرکت در مسیر پیشرفت است. درفرهنگ ایران مدرن و معاصر، معلم و استاد، سرمشق و نمونه انسان مطلوب و آرمانی است.
هر فرهنگی لاجرم؛ سرمشق هایی برای انسان آرمانی و مطلوب خود می‌آفریند. این سرمشق، در"تخیل اجتماعی"، نهادهای اجتماعی"،"فضاهای عمومی" و "زبان" آن جامعه نقش می‌بندد و ارزش‌هایی حول او شکل می‌گیرد بنابراین؛ معلم به عنوان قهرمان فرهنگ ایران و جهان است.
انسان درطول حیات خویش، همواره در جست وجوی قهرمان و اسوه بوده تا او را سرمشق خویش قرار داده و به سرمنزل مقصود نایل آید. دراغلب جوامع، آنکه نقش این قهرمان بی‌بدیل را به خوبی ایفا می‌کند،"معلم" است.
همانکه اهداف تربیتی، در گرو رفتار و منش اوست. بی‌شک؛ پایه‌ریزی تمدن نوین و هویت‌سازی جوامع بشری نیز، مرهون نقش معلم و نحوه تعلیم و تربیت و کیفیت آموزش و پرورش آن جامعه است.
بی‌گمان؛ تحقق جامعه مدنی متمدن و متعادل و انتقال معارف و میراث فرهنگی گذشتگان نیز، جز در سایه آموزش و پرورش، امکان‌پذیر نخواهد بود. امروزه، تحول بنیادین نظام آموزشی کشور به مهمترین رخداد آموزشی مدارس تبدیل شده است و تمامی مدارس ابتدایی تا متوسطه؛ با آن دست به گریبان هستند.
سوال اینجاست که "جایگاه معلم" به عنوان قهرمان بی‌بدیل ،در اهداف تربیتی و در تنظیم این سند دقیقأ کجا قرار داشت و دارد؟ صدای خاموش معلمان در تحول بنیادین آموزش وپرورش، یکی از عوامل مهم در اجرای تمام و کمال سند تحول بنیادین است. تغییر بنیادین نظام‌های آموزشی، موضوعی پیچیده، پویا، سازگار شونده واتلافی پیچیده است.
تغییر و تحول، فقط کتاب درسی و تغییر در آن را شامل نمی‌شود بلکه تغییر و تحول در معلم، تغییر در برنامه درسی، تغییر در سیستم و ساختار آموزشی، نوآوری و اصلاح را در بر می‌گیرد. تغییر و تحول بنیادین در زمان‌ها و مکان‌های مختلف است.
تحول آموزشی در نظام‌های آموزشی بدون سازگاری و همخوانی با شرایط، نیازها و علایق، توانمندی‌ها، منابع، امکانات و موانع، محدودیت یادگیرندگان و جامعه ملی و محلی و تناسب با دانش موضوعی، ارزش آموزشی ندارد و نمی‌توان به اثربخشی آن امیدوار بود.
شروع و اجرای تحول بنیادین نظام آموزشی، همانند تغییر در بسیاری از سیستم‌های زنده، نیازمند از دست دادن انرژی، سرمایه و منابع انسانی مالی و مادی است و صرفأ پس از نهادینه شدن و جا افتادن این تحول شرایط برای بازگشت سرمایه و منابع انسانی، مالی و مادی مهیا می‌شود. ایجاد تغییر آموزشی، توسط عده‌ای محدود در مرکز یا وزارتخانه، نه ممکن است و نه عقلانی؛؛!!
تحول بنیادین آموزش وپرورش زمانی محقق و پدیدار می‌شود که بازیگران اصلی آن، معلمان، دانش‌آموزان، مدیران، نیروی انسانی، والدین، رهبران اجتماعی و افراد با نفوذ جامعه ملی و محلی، متخصصان دانشگاهی، مدیران و رهبران آموزشی مناطق و استان، نمایندگان مجلس و دستگاه‌های مختلف باشد. ترسیم صدای معلمان، به عنوان یکی از اساسی‌ترین بازیگران تغییرات آموزشی یا تحول بنیادین، درگرو پاسخگویی به ۴ سوال زیر است:
۱.چرا معلمان باید به عنوان بازیگر اصلی و مهم تغییر نظام آموزش وپرورش در نظر گرفته شوند؟
۲.در عرصه تحول بنیادین، معلمان چگونه می‌توانند به بازیگرانی فعال تبدیل شوند؟
۳.بر اساس مطالعات وپژوهش‌های بین‌المللی، معلمان چه نقشی در تغییر و تحولات آموزشی دارند؟
۴.معلمان کشور در تحول بنیادین نظام آموزشی به اجرا درآمده اخیر، تا چه حد ایفای نقش کرده و بازیگرانی مهم بودند؟
معلمان از بازیگران اصلی تغییر و تحول آموزشی هستند زیرا تغییر آموزشی به تفکر و عمل معلمان وابسته است. تغییر برنامه درسی «بدون درنظر گرفتن نقش بنیادین و فعال برای معلمان»؛ محکوم به شکست است. مشارکت فعال معلمان در تغییر برنامه‌های درسی منافع و آثار مثبت و سازنده‌ای برای خود معلمان، دانش‌آموزان و نظام آموزشی دارد. هرسال، در ماه اردیبهشت «مقام معلم»، بوق و کرنا می‌شود و آموزش و پرورش و معلم، تیتر محافل حاکمیت، مجلس، دولت و...می‌شود اما، دریغ از یک نگاه عمیق راهبردی و استراتژیک محور در افق چشم‌انداز و نقشه راهی وسیع و روشن در راستای بستری مطمئن و چارچوب آموزش مستمر و هدفمند آن هم با ارتقاء مقام، منزلت و جایگاه ویژه معلم در همه ابعاد شخصیتی، افزایش روحیه نشاط و شادابی او و نیز تلاش مضاعف در مسیر رشد، توسعه، شکوفایی و بالندگی آحاد معلمان ارزشمند و فاخر این سرزمین سراسر فرهنگ و ادب و.. جامعه صالح، پویا و سراسر آرامش قطعأ درگرو معلمان نیک اندیش؛ توسعه نگر، صالح، پرنشاط، بدون دغدغه معیشتی و اولویت اول حاکمیت و دولت خواهد بود .
اسفندیار نظری مدرس دانشگاه معاون سابق اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران*
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت